Wie als econoom bij de Rijksoverheid werkt, moet heel flexibel zijn. Wouter de Weert werkt bij de directie Algemene Economische Politiek (AEP). Hij toetst beleidsvoorstellen vanuit economisch oogpunt vlak voordat ze naar de minister gaan. Dat moet vaak in een enorm tempo en onder druk van actuele ontwikkelingen. ‘Soms bedenk ik als econoom een oplossing, maar blijkt in de kamer dat andere beweegredenen zwaarder wegen.’
Vandaag nieuwe regelgeving, morgen weer andere vraagstukken
Wouter de Weert
Senior econoom - Ministerie van Economische Zaken en Klimaat
Korte lijnen
Voordat Wouter als senior econoom bij het ministerie van Economische Zaken en Klimaat begon, werkte hij bij een economisch adviesbureau gespecialiseerd in het mededingingsrecht. Ook daar was hij bezig met hoe verschillende markten functioneren en hoe bedrijven met elkaar concurreren. Zijn huidige functie bij de directie Algemene Economische Politiek (AEP) sluit daar heel goed op aan. AEP speelt een sleutelrol bij vraagstukken rond het economisch beleid. Wouter en zijn collega’s hebben korte lijnen met de ambtelijke en politieke top. Ze adviseren het ministerie van EZK en het ministerie van LNV over actuele beleidsvraagstukken en hebben een centrale rol in de strategische visievorming.
Speelveld verandert snel
Wat doe je dan precies als econoom bij AEP? Wouter werkt op veel dossiers tegelijkertijd. Daarbij gaat het bijvoorbeeld over marktordeningsvraagstukken op het gebied van warmte en waterstof, maar ook wetgeving op het vlak van bedrijfsovernames (zoals de wettelijke bedenktijd) en plannen voor een solvabiliteitsfonds voor grote ondernemingen. ‘Deze onderwerpen zijn mij niet vreemd. Ik houd enorm van mijn werk en zorg dat ik altijd up-to-date en ingelezen ben.’
Geen tijd voor uitzoekwerk
Bij sommige dossiers is Wouter heel actief betrokken en bij andere meer op afstand. ‘Ik krijg een probleem of voorstel van een collega, met de vraag of ik er mijn kritische economische blik op wil werpen. Zo’n vraag kan direct uit de kamer komen, of van een andere beleidsdirectie. Vervolgens moet de analyse vaak snel afgerond worden. We krijgen niet altijd tijd om zelf nog alle cijfers tot op de bodem uit te zoeken. Dat betekent veel met andere collega’s moet reflecteren, overleggen en input moet ophalen. Je kunt niet op een eilandje met jouw project bezig zijn. We moeten het samen vanuit verschillende disciplines doen.’
Ik ken ook de andere kant van de tafel dankzij mijn ervaring in de private sector
Wouter de Weert
Senior econoom
Ministerie van Economische Zaken en Klimaat
Snel reageren
In zijn vorige baan werkte hij als mededingingseconoom aan fusies tussen bijvoorbeeld staalfabrikanten, en producenten van gasturbines en windmolens. ‘Ook dat was een dynamische omgeving, waar we meestal met een heel team van specialisten uit dezelfde discipline werkten aan een dossier, soms maandenlang. Maar bij de overheid is er niet voor elk onderwerp en deelvraag maandenlang een hele batterij aan specialisten beschikbaar. De tijd en middelen zijn beperkter. Tegelijkertijd is de complexiteit van vraagstukken die hij tegenkomt enorm. Wij moeten vaak veel sneller reageren en een besluit voorbereiden, omdat we te maken hebben met actuele ontwikkelingen. En daarbij moeten we vaak zonder vooraf te kunnen overleggen een inschatting maken van de politieke wensen en afwegingen. Soms wordt binnen een uur of een halve dag een antwoord verwacht. En om aan dat antwoord te komen, hebben we minder mensen, informatie en middelen. Die dynamiek maakt het zeker extra uitdagend, een unieke ervaring.’
Oog voor brede maatschappelijke overwegingen
Werken bij de Rijksoverheid is volgens Wouter dus heel anders dan het werk in de private sector. ‘Ik ben me er volledig van bewust dat er bij politieke besluiten meer meeweegt dan strikt economische overwegingen. En dat is maar goed ook. Een besluit van het Kabinet of de kamer kan mijn werk veranderen. Af en toe betekent dit dat je oplossingen bedenkt als econoom, maar dat andere maatschappelijke overwegingen zwaarder wegen. Sommige onderwerpen raken de hele samenleving, zoals nu bijvoorbeeld de coronacrisis. Dan moeten we binnen onze directie en ons ministerie alle zeilen bijzetten. Concrete (steun)maatregelen die zijn getroffen in de context van corona zijn bijvoorbeeld de tegemoetkoming vaste lasten (TVL) en de Garantie Ondernemingsfinanciering Corona (CO-C). Zelf ben ik betrokken bij plannen voor een solvabiliteitsfonds voor grote ondernemingen. De steunmaatregelen voor ondernemers en bedrijven waar onze directie intensief aan meewerkte, zagen we onze minister dezelfde avond op televisie bij de persconferentie uitleggen en later in de Kamer bespreken. Daar hebben we het ’s avonds dan weer met elkaar over in onze Whatsapp groep. Het tekent de betrokkenheid en passie voor het werk binnen onze directie.’
Altijd een warm netwerk
Doordat Wouter bezig is met zoveel verschillende vraagstukken, moet hij ook van alle ontwikkelingen op de hoogte blijven. Dat wil zeggen dat hij het nieuws goed bijhoudt voor allerlei markten en sectoren. ‘Ik moet me er inhoudelijk echt in verdiepen en weten wat er speelt. Gelukkig vind ik dat ook leuk. Net als netwerken met collega’s. Even koffiedrinken en de laatste ontwikkelingen doornemen. Want je weet nooit wanneer je elkaar ineens weer nodig hebt.’