De cijfers achter onze slimme rijksgebouwen

Wel of geen extra ruimte nodig

‘Gebouwen zijn slimmer dan we denken. Ze slaan veel interessante data op waaruit informatie gehaald kan worden over de bezetting en de drukste momenten in een gebouw. Met de liftdata kunnen we bijvoorbeeld een idee krijgen welke verdiepingen het minst worden gebruikt. En dankzij het klimaatsysteem weten we of de temperatuur vaak wordt bijgesteld en of het ventilatiesysteem naar behoren werkt. Maar wat kun je met die informatie? Voor deze opdracht wilde mijn opdrachtgever onder andere weten of de maximale bezetting werd gehaald of overschreden, want dan ontstaan er onveilige situaties. Ze hebben soms te maken met volle werkplekken en rijen bij de liften. Is er dus meer ruimte nodig of kunnen we de beschikbare ruimte slimmer gebruiken?’

Grote wirwar

Gelukkig zit Martha niet alleen maar achter haar computer te puzzelen met cijfertjes. Naast het technische deel moet ze ook veel met collega’s in gesprek, om te onderzoeken waar iemand behoefte aan heeft. Martha: ‘Dat sociale gedeelte vind ik heel leuk. Soms weet iemand nog niet precies wat hij uit de cijfers wil halen. De ruwe data zijn voor een leek ook een grote wirwar. Vaak hebben collega’s nog geen idee wat er allemaal mogelijk is. En daarnaast heb ik heel veel gehad aan technische collega’s met kennis van werktuigbouw, beveiligings- en elektrotechniek. Zij weten precies hoe de systemen in elkaar steken, en konden mij dus goed helpen met de technische aspecten.’

‘Het mooie aan data is dat je steeds de effecten van verschillende maatregelen kunt zien’

Op rustige dagen naar kantoor

Het meest trots is Martha op het dashboard waarin alle data in 1 systeem worden gecombineerd. Het voordeel hiervan is dat met grafieken en tabellen snel en overzichtelijk de resultaten worden weergegeven. ‘Een paar dingen konden we voorspellen. Op woensdag en vrijdag is het bijvoorbeeld rustiger. Maar nu kun je precies zien wat de verschillen zijn, en dat het ook over een langere periode zo is. Zo kun je bijvoorbeeld mensen stimuleren om op woensdag en vrijdag naar kantoor te komen.’

Inspelen op bezetting

Verder kunnen we inspelen op deze cijfers. Tijdens een OV-staking waren er veel minder mensen op kantoor. Dat weet je van tevoren. Als het rustiger is kan je  ook minder catering en beveiliging inzetten. Of als we in de liftdata zien dat er veel mensen naar de tweede verdieping gaan, en weinig naar de derde, dan kunnen we mensen aanraden om op rustigere plekken op een andere verdieping te werken. ‘Een conclusie kan dan zijn dat organisaties niet hoeven te verhuizen, omdat er nog voldoende ruimte is.’

Data zijn het nieuwe goud

Data worden in de toekomst steeds belangrijker voor de Rijksoverheid, verwacht ook Martha. ‘In onze huidige maatschappij spelen thema’s als ruimtegebrek en duurzaamheid een grote rol. Als je kijkt naar hoeveel uiteenlopende rijksgebouwen die we slimmer kunnen maken, staat het RVB aan het begin van de transformatie. Maar je merkt voortdurend dat het hoog op de agenda staat. Bij de afdeling Architectuur en Techniek wordt de technische kennis rond data en digitalisering gebundeld. Collega’s nemen deel aan pilotprojecten waarin slimme technieken en data een belangrijke rol spelen, dus het is goed dat er na mij weer een nieuwe trainee hiermee verder gaat. Ik heb gewerkt met historische, dus bestaande, data. De nieuwe I-trainee gaat kijken naar privacy en mogelijk ook werken met actuele data. Zo kan hij of zij weer meten of onze voorspellingen kloppen. Het mooie aan data is dat je steeds de effecten van verschillende maatregelen kunt zien.’