Wisselend palet
‘Bij OCW werken we steeds meer met accountmanagers, bijvoorbeeld op het gebied van thuiszitters, leerlingendaling en voortijdig schoolverlaters. Met een vast aanspreekpunt per regio, proberen we zicht te krijgen op de problematiek, urgentie aan te geven en beleid aan te scherpen. Een groot deel van de tijd ben ik onderweg en kom ik op verschillende plekken door het hele land. Daar spreek ik met leerplichtambtenaren, afdelingshoofden, wethouders, directeuren samenwerkingsverbanden primair en voortgezet onderwijs. Ik voer de gesprekken altijd samen met iemand van Ingrado, de brancheorganisatie van de leerplichtambtenaren. Het is een wisselend palet. Zo krijg ik goed zicht op wat de problemen zijn. Ik zie waar dingen vastlopen, denk mee hoe het weer in beweging kan komen, deel praktische suggesties en ik verwijs gemeentes naar elkaar door bij ‘best practises’.
Maatwerk
Wat ik in de praktijk hoor, pas ik tegelijk toe op beleid op het gebied van thuiszitten, leerplicht en voortijdig schoolverlaters. Regelmatig krijg ik het signaal dat er maatwerk nodig is voor leerlingen die net buiten het normale stramien van een school vallen. Dat kan komen door bijvoorbeeld psychische of lichamelijke problemen. Samen met collega’s heb ik dat signaal omgezet in een voorstel voor meer ruimte in de wet om maatwerk aan deze leerlingen te bieden. Als ik wat signaleer in het onderwijsveld of bij gemeenten en ik maak daar een goed verhaal van, dan kan ik daar dus ook echt iets in veranderen. Dat is een hele directe manier van beleid vormen.
Heftige problematiek
Er is in Nederland nog steeds een groep leerplichtigen die thuiszit. Zij hebben dikwijls heftige problematiek, vaak op meerdere vlakken. Bijvoorbeeld de thuissituatie in combinatie met psychische problemen. Er kan van alles spelen. Het is soms best ingewikkeld om daar een mouw aan te passen. Maar het is wel nodig. En we hebben ook die verplichting. Hoe langer je eruit bent, hoe moeilijker het is weer terug te komen. Samen met partners zoals Jeugdzorg, Leerplicht en samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs kijken de scholen wat leerlingen nodig hebben om geleidelijk of vrij snel weer naar school terug te kunnen. Soms is dat eerst zorg. Met bovenschoolse voorzieningen kunnen leerlingen ook tijdelijk worden opgevangen. Door een soort time out wordt hen tijdelijk een rustige plek geboden. Specialisten kijken dan wat er aan de hand is en welke handvatten de leerlingen nodig hebben. Zodat ze uiteindelijk weer terug naar school kunnen. Daar wordt ontzettend hard aan gewerkt.
Basis van het onderwijs
Ik ben nu samen met collega’s bij 30 gemeenten zo’n 3 keer langs geweest. Het 3e gesprek kijken we nadrukkelijk naar casuïstiek. Hoe pakken de getroffen maatregelen nu uit in de praktijk? Hoe kan het dat een bepaalde leerling toch thuis blijft? Zo probeer ik een impuls te geven aan het terugdringen van verzuim en thuiszitten. Soms lijkt het misschien alsof je maar een klein radartje bent in het systeem. Maar wat ik nu doe raakt echt de basis van het onderwijs: verzilver je wel of niet je recht op onderwijs. Ook al help ik met mijn werk 10 leerlingen, dan is dat toch mooi. Natuurlijk hoop ik op meer impact maar het is nooit verloren energie die je erin steekt.’
