Wetenschappelijk medewerker Ruimte & Transities

Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) doet onderzoek naar vier strategische thema’s: klimaatverandering en energietransitie; circulaire economie; voedsel, landbouw en natuur in transformatie; en stad en regio in ontwikkeling. Deze thema’s gaan over de grote leefomgevingsopgaven die vragen om een fundamenteel nieuwe aanpak; een transitie naar nieuwe maatschappelijke verhoudingen en omgangsvormen van burgers en bedrijven met nieuwe technologieën en over wetten en regels die dit in goede banen leiden.

Het PBL investeert in de versterking van zijn kennisbasis. Nationaal maar zeker ook internationaal is het leefomgevingsbeleid de afgelopen jaren steeds centraler op de politieke agenda gekomen. Hierdoor wordt veel meer geschakeld over meerdere bestuurslagen en ruimtelijke schalen en is bovendien het burgerperspectief belangrijker geworden. Samen met de toegenomen aandacht voor de maatschappelijke relevantie, navolgbaarheid, kwaliteit en legitimiteit van onze studies vragen deze veranderingen om een extra impuls in de ontwikkeling van de kennisbasis van het PBL. Dit betreft zowel uitbreiding, verdieping als vernieuwing van onze kennis.

De sector Ruimtelijke Ordening en Leefomgevingskwaliteit (ROL) heeft bijzondere aandacht voor het gebiedsgerichte beleid. Daarbij kijkt de sector vooral naar de samenhang in de ruimtelijke ontwikkelingen en de gevolgen daarvan voor verschillende aspecten van de leefomgeving. Het gaat onder andere om de beleving van de omgeving, de gezondheid en veiligheid van bewoners, sociale cohesie in en economische vitaliteit van buurten, de energie-efficiëntie van de bebouwde omgeving en de bereikbaarheid van natuur en landschap. Daarnaast bestudeert de sector het beleid voor integrale ruimtelijke gebiedsontwikkeling, vooral het provinciale en het rijksbeleid.

Hoe kijken mensen aan tegen koken op waterstof, welke nieuwe vormen van bosbouw kunnen ontstaan als er meer met lokaal hout gebouwd wordt, waar gaan mensen parkeren als het autobezit minder vanzelfsprekend wordt, waar zitten de nieuwe schakelstations voor elektriciteit ander gebruik van de ruimte in de weg?

Om die vragen te kunnen beantwoorden is de sector ROL op zoek naar een planologisch onderzoeker die het denken van het PBL en de sector ROL over de ruimtelijke impact van de transities versterkt. Je zoekt naar handvatten om de grote transitie-opgaven te vertalen naar beleid. Je houdt je bezig vraagstukken rond ruimtelijke inpassing en maatschappelijke betrokkenheid van de verschillende transities. Het gaat dan bijvoorbeeld om het aardgasvrij maken van wijken, de aanleg van zonneparken, de plaatsing van windturbines, de introductie van nieuwe mobiliteitssystemen en nieuwe vormen van landbouw en natuur. We benaderen transities gebiedsgericht; voor de ruimtelijke analyses doet de plek ertoe. Dit zijn onderzoeken met een complex karakter, die vernieuwende inzichten moeten opleveren. Je bent zowel projectleider, zelfstandig onderzoeker als deelnemer aan onderzoeken binnen en in voorkomende gevallen ook buiten het PBL.

Dit vereist naast een scherp analytisch vermogen en een ruimtelijk-integrerende blik. Kennis van ruimtelijke impact assessment en van de juridisch-planologische en instrumentele kant van de ruimtelijke ordening is een voorwaarde om de vele invalshoeken goed samen te kunnen brengen. Je zoekt actief naar samenhang met andere onderzoeksterreinen. Je kunt uiteenlopende wetenschappelijke inzichten binnen en buiten het Planbureau voor de Leefomgeving overbruggen. Ervaring met transitietheorie, institutionele analyses, en met burgerperspectief is een pré, net als kennis van het Klimaatakkoord en de Sustainable Development Goals.