Informatiebeleid en strategie

Hoe werk je aan een transparante overheid met een sterke informatiehuishouding bij de Rijksoverheid? Tijdens het online event op 4 maart 2024 konden deelnemers in 1,5 uur kennismaken met sprekers van verschillende rijksorganisaties uit het vakgebied informatiemanagement. De focus lag deze keer op beleidsvorming. Direct na de uitzending stroomden de aanvragen voor vervolggesprekken al binnen.

Informatie is belangrijk om onze democratie draaiende te houden. Hoe sneller en gemakkelijker we die informatie kunnen vinden, hoe beter. Dat weet Seger de Laaf als geen ander. Hij is als programmamanager Open op Orde bij het ministerie van Algemene Zaken medeverantwoordelijk voor de verbetering van de informatiehuishouding bij de Rijksoverheid. In dit artikel vertelt hij over zijn werk op het gebied van informatiemanagement, maar ook over de bijdrage van de Rijksoverheid aan zijn loopbaan en goede werk-privébalans.

Waarom koos jij voor de Rijksoverheid als werkgever? Informatiemanager Lisa Berentschot en adviseur informatiehuishouding en externe informatieverzoeken Anne Kempke vertellen waarom zij zoveel plezier beleven aan werken met maatschappelijke impact bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Niet alleen het werk is interessant en veelzijdig maar ook de arbeidsvoorwaarden zijn dik in orde.

Wat een fijne energie, bak aan inspiratie en kleurrijke mix van mensen. De organisatie van het Open Huis IT&IV @Rijksoverheid kijkt terug op een geweldige middag. Ruim 550 bezoekers konden deelnemen aan workshops, lezingen en een mini-hackathon en niet te vergeten: een Meet & Match markt met bijna 50 rijksorganisaties.

We moeten bij de Rijksoverheid anders omgaan met informatie. Binnen het programma Open op Orde werken verschillende rijksorganisaties aan plannen voor een betere en transparantere informatiehuishouding. Een programma met heel veel mogelijkheden om je als professional te ontwikkelen, zo vertellen Vicki Kouri en Tom van Splunter van de Kamer van Koophandel. ‘Het tijdperk van informatie is aangebroken. Daarvoor veranderen de eisen, en wordt het belang van goede informatiehuishouding steeds groter. Alleen met goede informatiehuishouding kunnen organisaties verder groeien in hun ambities.’ 

Van satellietfoto’s op grote hoogte tot informatie uit een detectielus in de weg. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) verzamelt enorme hoeveelheden data. Op de afdeling Informatievoorziening wordt die stroom aan informatie veilig opgeslagen, beheerd én toegankelijk gemaakt voor gebruikers. ‘Van IT-projectmanager tot WEM-modelleur. Van portfoliomanager tot functioneel beheerder. Er liggen hier veel kansen voor informatiespecialisten.’

Door de maatschappelijke opgaven van het Rijksvastgoedbedrijf (RVB), gecombineerd met de digitaliseringsontwikkelingen, is vastgoedinformatie enorm in beweging. Zo zijn we de gebouwinformatie aan het uniformeren, waarmee we exacte digitale versies creëren van al ons unieke vastgoed.

In deze video laat Jenny je zien hoe we de systemen en data zo aan elkaar koppelen, dat we nog nauwkeuriger en efficiënter kunnen werken.

‘De Rijksoverheid is voor een informatiespecialist een interessante werkgever,’ vindt Diebrichje Brands, hoofd Kennis en Advies a.i. bij het Nationaal Archief, het expertisecentrum op het gebied van duurzame toegankelijkheid van overheidsinformatie. ‘Zeker nu een gedegen informatiehuishouding vol in de schijnwerpers staat en de ambitie om een verbeterslag te maken groot is.’

Als informatiespecialist Europa bij de Eerste Kamer zorgt Linda Stuurman dat de informatie over Europese voorstellen overzichtelijk wordt gedocumenteerd. Zo zijn Kamerleden goed geïnformeerd, maar kunnen ook burgers dit gemakkelijk raadplegen. ‘Het is bijzonder om voor het parlement te werken, en zo een bijdrage te leveren aan onze democratie. Door de informatie te vertalen naar simpele en begrijpelijke teksten, hoop ik zoveel mogelijk mensen te bereiken.’

Wat doe je als er een ramp is, alle systemen uitvallen en niks meer werkt? Dat is crisisbeheersing, het vak waar Joes Anema helemaal in thuis is. Hij werkt als senior adviseur voor team Operatiën bij het Landelijk Operationeel Coördinatiecentrum (LOCC), een onderdeel van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Informatiemanagement is bij het LOCC een van de kerntaken. Luister naar de spannende podcast 'Werken voor Nederland: De Nieuwe Dijkbewakers' waarin Joes vertelt wat het LOCC doet als een hoogwatercrisis plaatsvindt.

Werken als informatieprofessional bij de Rijksoverheid, wat is dat nu precies? Tijdens het event informatiemanagement @ Rijksoverheid op 15 september stond het werk binnen het domein informatiemanagement en de carrièremogelijkheden op dit gebied centraal. Zo’n 800 mensen meldden zich aan om online te luisteren naar presentaties en gesprekken met informatiespecialisten van het ministerie van Justitie en Veiligheid, de Tweede Kamer, de Justitiële Informatiedienst (Justid) en Doc-Direkt.

De Rijksoverheid wil slagvaardiger, wendbaarder en transparanter opereren. Dat lukt alleen met informatiehuishouding die goed op orde is. En door data slim in te richten en te benutten. De professionals van I-Interim Rijk helpen rijksorganisaties om dit voor elkaar te boksen. Programmamanagers Mariëlle Schilperoort en Martijn Hartog vertellen hoe zij werken aan goed informatiemanagement.

Overheidsorganisaties die hun informatiehuishouding willen verbeteren, kunnen bij het Nationaal Archief terecht voor richtlijnen en standaarden om hun informatiebeheer op orde te brengen en toe te passen. Paul van den Akker, coördinator zakelijke dienstverlening, vertelt wat het Nationaal Archief nog meer doet.

Hoe zorg je dat in een grote organisatie als de Belastingdienst de informatie van alle primaire processen duurzaam en toegankelijk wordt vastgelegd? Marjan Luijkx en Wim van Werven werken aan het stroomlijnen van de informatiehuishouding. Ze willen de muurtjes afbreken en alle diensten laten aansluiten op het gezamenlijke archiefsysteem. Marjan: ‘Iedereen werkt nu nog vaak op zijn of haar eigen manier. Het moet veel generieker.’

Pak je de auto, trein of taxi, dan krijg je vaak zonder dat je het merkt te maken met het mobiliteitsbeleid dat ontwikkeld wordt door het directoraat-generaal Mobiliteit (DGMo) van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Komt daarbij data om de hoek kijken dan maakt DGMo dankbaar gebruik van informatiemanagement. Informatiemanager Robert Maris en informatieadviseur Devon Weijse leggen uit hoe dat zit.

Of het nu gaat over besluitvorming over coronamaatregelen of de afhandeling van de aardbevingsschade in Groningen: overheidsinformatie moet vindbaar, beschikbaar, leesbaar en betrouwbaar zijn. Voor burgers, bedrijven, parlement en journalisten. Informatieadviseur Maurits Post en Documentaire informatievoorziening (DIV) adviseur Suzanne Casander van Doc-Direkt werken daar hard aan.

Als gevolg van de toeslagenaffaire ligt de druk op informatiehuishouding bij de Belastingdienst hoog, merken Lotte Oldegbers en Pauline Harmsen. Het mag niet nog een keer misgaan en er moet extra zorgvuldig met alle gegevens worden omgegaan. Als informatieadviseurs hebben zij een helder doel: alle informatie transparant archiveren en goed kunnen verantwoorden. Lotte: ‘We komen weinig weerstand tegen, alle collega’s zijn blij dat we helpen om het echt goed op orde te krijgen.’

De app CoronaMelder is al meer dan 4,4 miljoen keer gedownload. Goed voor een 2e plaats in de top 10 meest gedownloade gratis apps in Nederland in 2020. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) bouwde de app samen met circa 50 ingeschakelde deskundigen. En via de open source community keken developers uit heel Nederland mee.

Iedere dag levert het werk op het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) een enorme stroom aan informatie op. De taak van de adviseurs informatiehuishouding: zorgen dat de samenleving en ambtenaren op ieder gewenst moment gebruik kunnen maken van de informatie die ze nodig hebben.

Welke data zijn nodig om de verspreiding van het coronavirus (COVID-19) inzichtelijk te maken? Hoe kan een arts op de coronapost van een ziekenhuis snel de ziektegeschiedenis van een patiënt inzien? Met het oog op het virus dat ons in de greep houdt, is de druk op het delen van medische informatie hoog. Maar het waarborgen van privacy en informatieveiligheid is net zo belangrijk. Tim Postema en Jochen Mikolajczak houden zich hiermee bezig bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).

Rijkskantoren. Gevangenissen. Paleizen. Het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) beheert de totale vastgoedportefeuille van de Rijksoverheid. Met als uitdaging zo duurzaam en efficiënt mogelijk te opereren. Wouter van Steenbergen vertelt over het slimmer maken van rijksgebouwen door ICT-oplossingen.