Met de komst van de wet banenafspraak lijkt ook de discussie wat is zinvol en nuttig werk te zijn aangewakkerd. Wanneer is iemand daadwerkelijk van meerwaarde? Wie is (on)misbaar? Voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt worden er nu banen gecreëerd door bepaalde taken zoals koffie halen, opruimen van het printerhok, etc. bij anderen weg te halen. Dit zijn voorbeelden van taken die de etage-assistenten bij het ministerie van Justitie en Veiligheid en bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties uitvoeren.
Blog: Zinvol en nuttig werk
Petra Baks
Beleidsmedewerker - Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Participatiewet
De wet banenafspraak en de Participatiewet zorgen er voor dat de sociale werkplaatsen verdwijnen. De sociale werkplaats is een beschutte werkomgeving waar allerlei mensen dagelijks werkzaamheden uitvoeren toegespitst op hun kunnen; sommigen voeren iedere dag hetzelfde eentonige en repeterende werk uit en worden gelukkig van de structuur. Nou ja, voor mij is het eentonig en repeterend werk om iedere dag hetzelfde te doen, iets wat ik echt nog geen uur vol zou houden.
Chocolademuntjes
Okay dan klap ik toch even uit de school; op mijn 16e in de vakantie na mijn MAVO examen heb ik 4 weken gewerkt op een sociale werkplaats waar ik druk was met het inpakken van chocoladerepen. De eerste dag mocht iedereen zich ziek eten aan de repen, in de hoop dat je dan zo misselijk was dat je daarna nooit meer naar chocola taalde. Helaas was dit bij mij geen succes, ik heb liever chips dan chocola, dat gaat waarschijnlijk ook nooit meer veranderen. De tweede dag kreeg ik al een nieuwe functie; ik mocht 2 kilo chocolademuntjes scheppen in doorzichtige silo’s en de gevulde silo’s op een lopend bandje zetten zodat een ander ze kon afwegen.
Koningin
Mijn directe collega was Bas. Bas is een spontane en zeer sociale jongen met het syndroom van Down. Zo kostte het wat tijd voor hij zijn dagelijkse werktenue aanhad, omdat hij eerst bij iedereen moest vragen of ze een goede avond hadden gehad. De taak van Bas was om de onderkant van de chocolade muntjes silo’s vast te plakken met een speciaal apparaat, zodat ze gevuld konden worden. Dat deed hij 5 dagen in de week. De eerste silo die hij ’s morgens pakte ging op zijn hoofd, want Bas was naast meester silo plakker ook nog de koningin. Dat vond Bas zelf, iedere ochtend zwaaide iedereen als hij zijn ronde als koningin over de afdeling liep, student, voortijdig schoolverlater, begeleider, het maakte niet uit wat je functie was je zwaaide naar Bas. Tot er een hoogoplopend conflict was; Teun wilde ook graag de koningin zijn en zo hadden we er op een dag 2.Dat kon niet volgens Bas en hoe iedereen ook bemiddelde Bas stond zijn titel als koningin niet af en Teun wilde niet de koning zijn. Kortom ellende! Om een lang drama met veel tranen niet volledig uit te schrijven werd het compromis gevonden; op maandag en donderdag was Bas de koningin en op dinsdag en vrijdag mocht Teun, probleem opgelost!
Nuttig werk
Zou het werk wat Bas en Teun deden ook gedaan kunnen worden in grote onpersoonlijke fabrieken die de silo’s in een mum van tijd vullen, opstapelen en naar de opslag brengen. In een fabriek is niemand de koningin, maar juist dit gaf jeu aan mijn saaie repeterende werk. Na 4 weken begon mijn vervolgopleiding, en met pijn in het hart nam ik afscheid van al die verschillende mensen die me dierbaar waren geworden. Was het werk van Bas en Teun en al die andere mensen zinvol en nuttig? Misschien niet, maar waarom zouden we er überhaupt over nadenken? Als je de mensen in de ogen keek waren zij gelukkig met en trots op hun baan. Is dat het niet waar alles om draait?