Het succes van een tunnel ligt in het samenspel van techniek, processen en organisatie
Fred Bouwmeester
Coördinerend / Specialistisch Adviseur
Rijkswaterstaat
Fred Bouwmeester is coördinerend / specialistisch adviseur bij de afdeling Installaties en Bediening onderdeel van de Grote Projecten en Onderhoudorganisatie van Rijkswaterstaat (RWS). Hij is ‘lead’ architect van de tunnelstandaard waarmee RWS, de grote uitvoeringsorganisatie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, de functionaliteit van een tunnel heeft vastgelegd.
‘In het hoofdwegennetwerk zijn tunnels en bruggen belangrijk voor het kruisen van vaarwegen en het vergroten van de leefbaarheid in de omgeving. Meestal liggen deze objecten in drukke delen van ons wegennetwerk. Daarom moeten ze goed functioneren: als een tunnel ongepland dicht moet of een brug niet meer dicht kan, dan heeft dat direct grote gevolgen voor de weggebruikers. Dat moeten we voorkomen.
Naast het functioneren zijn vooral ook de veiligheid, betrouwbaarheid en beschikbaarheid belangrijk. Techniek en automatisering spelen daarin een grote rol. Omdat de mogelijkheden op dat gebied steeds groter worden, is het belangrijk dat we weten wat echt nodig is en wat de kwaliteit moet zijn. Door de juiste keuzes te maken voorkomen we dat tunnels en bruggen te complex worden. Het gaat tenslotte om de doorstroming en veiligheid van de gebruikers van een tunnel of brug.
Verschillende installaties zijn belangrijk voor de tunnelveiligheid. Bijvoorbeeld: tunnelverlichting, ventilatie, overdruk, vluchtdeuren, vluchtwegindicatie en de omroepinstallatie. Het doel van deze installaties is om mensen, bij een calamiteit met brand, zo veilig en snel mogelijk uit de auto en in de vluchtgang te krijgen.
Maar de tunneltechniek en ICT kan niet zonder medewerkers van RWS. Bij automatische detectie van voertuigstilstand, rook, of bijvoorbeeld het openen van hulppostkasten wordt de wegverkeersleider gewaarschuwd. Als het nodig is worden hulpdiensten opgeroepen, de tunnel afgesloten, ventilatoren gestart, de verlichting op maximaal geschakeld, en het middentunnelkanaal op overdruk gezet. Dit hele proces is deels geautomatiseerd met tussenkomst van de wegverkeersleider. Een afgestemd samenspel dus tussen proces, techniek en mens.
Toen ik in 2002 na ruim 17 jaar bedrijfsleven naar Rijkswaterstaat ging, zeiden collega’s: ‘Je zit hier in de lift, deze stap is het einde van je carrière!’ Maar ik wilde meer betekenen voor de publieke sector, als opdrachtgever optreden en meer dan alleen met techniek bezig zijn. Ook leren omgaan met stakeholders en de besluitvorming rondom grote projecten. Het mooie van Rijkswaterstaat is dat je dingen realiseert die iedereen ziet. Ik ben, net als mijn collega’s, echt trots op ons werk. Mijn overstap betekende niet het einde maar het begin van een hele nieuwe carrière.’